21 kwi Tarcza antykryzysowa 2.0
W związku z podpisaniem przez Prezydenta RP w piątek późnym wieczorem (17 kwietnia) ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 opublikowanej w Dz. U. nr 695 z 2020 r. (tzw. „Tarczy Antykryzysowej 2.0”), przesyłamy Państwu poniżej najważniejsze założenia nowych regulacji prawnych. Akt prawny liczy ponad 250 stron i zmienia prawie 60 ustaw. Poniżej przedstawiamy zatem jedynie główne założenia nowej ustawy. Jak pojawią się aktualne urzędowe, wiążące wytyczne i interpretacje nowych przepisów prawnych – będziemy Państwa o nich sukcesywnie informować – zarówno na stronie Cechu, jak i mailowo. Ponadto szczegóły wprowadzonych rozwiązań, opisane w dość przejrzysty sposób, znajdują się na zaktualizowanej już rządowej stronie, do której link podawaliśmy w wiadomości dotyczącej pierwszej tarczy antykryzysowej: https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa/
Nowe rozwiązania przewidziane w tzw. „Tarcza Antykryzysowa 2.0” są następujące:
I. Rozszerzenie zasad zwolnień z opłacania składek ZUS za okres marzec, kwiecień i maj 2020 r.;
II. Objęcie pomocą firm założonych od 1 lutego do 1 kwietnia 2020 r.;
III. wyłączenie pracowników młodocianych z wliczania ich do liczby osób objętych ubezpieczeniami społecznymi;
IV. Rozszerzenie świadczenia postojowego;
V. możliwość odstąpienia od pobierania odsetek za zwłokę od składek za okres od stycznia 2020 r.;
VI. zwiększenie dostępności pożyczek dla mikroprzedsiębiorców;
VII. ułatwienia dla mikro, małych i średnich związane z formalnym momentem początkowym uzyskania pomocy, zniesienie obowiązku utrzymania zatrudnienia po okresie pomocy oraz niewliczanie do przychodu zwolnienia ze składek i mikropożyczek.
Poniżej krótkie omówienie każdego z powyższych punktów:
I. Rozszerzenie zasad zwolnień z opłacania składek ZUS za okres marzec, kwiecień i maj 2020 r., które będzie:– rozszerzone na firmy zatrudniające od 10 do 49 osób,
– rozszerzone o płatników będących spółdzielnią socjalną.
W przypadku firm zatrudniających od 10 do 49 osób, zwolnieniem będzie objęte 50% łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc.
Natomiast płatnik składek – spółdzielnia socjalna będzie mogła być całkowicie zwolniona z obowiązku opłacania składek za okres marzec, kwiecień i maj 2020 r. wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres, jeżeli była zgłoszona jako płatnik składek w ZUS przed dniem 1 kwietnia 2020 r. bez względu na liczbę zatrudnianych osób.
W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, płatników zatrudniających od 1 do 49 osób zwolnienie za marzec będzie można również uzyskać jeśli składka za ten miesiąc została już opłacona.
II. Objęcie pomocą firm założonych od 1 lutego do 1 kwietnia 2020 r.
Zarówno w przypadku firm zatrudniających od 1 do 9 osób jak i dla firm zatrudniających od 10 do 49 osób, zwolnienie będzie przysługiwało płatnikowi składek, który rozpoczął prowadzenie działalności:
– przed dniem 1 lutego 2020 r. i który na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń wymaganą liczbę ubezpieczonych,
– w okresie od 1 lutego do 29 lutego i który na dzień 31 marca 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń wymaganą liczbę ubezpieczonych,
– w okresie od 1 marca do 31 marca i który na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń wymaganą liczbę ubezpieczonych.
III. Wyłączenie pracowników młodocianych z wliczania ich do liczby osób objętych ubezpieczeniami społecznymi.
Co bardzo istotne dla wielu z Państwa – w „Tarczy Antykryzysowej 2.0” wprowadzono zasadę, że do liczby osób objętych ubezpieczeniami społecznymi nie wlicza się pracowników młodocianych, w celu przygotowania zawodowego.
IV. Rozszerzenie świadczenia postojowego.
Nastąpiło rozszerzenie świadczenia postojowego, które:
– będzie mogło być wypłacone ponownie, ale nie więcej niż trzy razy,
– będzie mogło być wypłacone po raz kolejny na podstawie oświadczenia osoby uprawnionej, której wypłacono już wcześniej świadczenie postojowe,
– będzie mogło być wypłacone po raz kolejny, nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu wypłaty wcześniej przyznanego świadczenia postojowego.
Warunkiem przyznania kolejnego świadczenia postojowego będzie oświadczenie przedsiębiorcy lub osoby wykonującej umowę cywilnoprawną, że sytuacja materialna wykazana we wcześniejszym wniosku nie uległa poprawie.
W przypadku świadczeń postojowych dla osób prowadzących działalność przyznawanych po raz pierwszy (również tych, w sprawie których wnioski zostały już złożone od 1 kwietnia 2020 r.) nie będzie obowiązywał warunek granicznej kwoty przychodu czyli warunek, że przychód uzyskany w miesiącu przed miesiącem, w którym składany jest wniosek o świadczenie postojowe, nie może przekroczyć kwoty wyliczonej jako 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłoszonego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z FUS obowiązującego na dzień złożenia wniosku.
W przypadku świadczeń postojowych dla osób realizujących umowy cywilnoprawne przyznawanych po raz pierwszy, będzie obowiązywał warunek wykonywania umowy zawartej przed 1 kwietnia a nie jak dotychczas przed 1 lutego.
V. Możliwość odstąpienia od pobierania odsetek za zwłokę od składek za okres od stycznia 2020 r. (dotyczy wszystkich płatników składek, niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa).Rozwiązanie to będzie przeznaczone dla płatników składek, którzy mają trudności w terminowym opłaceniu składek w następstwie COVID-19. Będą oni mogli skorzystać z odstąpienia od pobierania odsetek za zwłokę od składek za okres od stycznia 2020 r. Ulga ta będzie dotyczyła wszystkich płatników składek – nie ma znaczenia wielkość przedsiębiorstwa.
Odstąpienie od pobierania odsetek będzie możliwe w sytuacji, gdy:
– składki już zostały opłacone, ale po ustawowym terminie płatności i w związku z tym powstały odsetki;
– nie zostały jeszcze opłacone składek, a upłynął już ich termin płatności.
VI. Zwiększenie dostępności pożyczek dla mikroprzedsiębiorców.Zmiany w ramach pakietu pomocowego zakładają rozszerzenie kręgu mikroprzedsiębiorców uprawnionych do uzyskania niskooprocentowanej pożyczki w wysokości do 5 tys. zł. Dzięki niej pokryć mogą bieżące koszty prowadzenia działalności gospodarczej np. podatków, składek czy kosztów wynajmu lokalu.
Po zmianach pożyczkę będą mogły otrzymać również podmioty, które nie zatrudniają oraz nigdy nie zatrudniały pracowników. Dodatkową zmianą jest rezygnacja z warunku utrzymania przez mikroprzedsiębiorcę stanu zatrudnienia w stosunku do stanu na dzień 29 lutego 2020 r.Pożyczka nadal podlega umorzeniu pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca będzie musiał prowadzić swoją działalność przez 3 miesiące od dnia udzielenia pożyczki.
Przedsiębiorcy, którzy nie zatrudniają pracowników, będą mieli ułatwioną drogę ubiegania się o wypłatę kolejnych transz przysługującego im świadczenia. W tym celu zniesiony został obowiązek comiesięcznego składania oświadczenia o prowadzeniu działalności. Przedsiębiorca nie będzie musiał również prowadzić działalność po okresie otrzymywania dofinansowania.
VII. Ułatwienia dla mikro, małych i średnich związane z formalnym momentem początkowym uzyskania pomocy, zniesienie obowiązku utrzymania zatrudnienia po okresie pomocy oraz niewliczanie do przychodu zwolnienia ze składek i mikropożyczek.
a) Moment początkowy pomocy:
Mikro, mali oraz średni przedsiębiorcy, którzy mają możliwość skorzystania z dofinansowania kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne, mogą mieć przyznane dofinansowanie od miesiąca złożenia wniosku, a nie od dnia jego złożenia, tak jak to miało miejsce do tej pory.
b) Przedsiębiorcy nie będą mieli obowiązku utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową po okresie otrzymania dofinansowania.
c) Niewliczanie do przychodu zwolnienia ze składek i mikropożyczek.
Kwestia problematyczna – limit przychodu dla zwolnienia z opłacania składek ZUS samozatrudnionych:
Zaraz po podpisaniu „Tarczy 2.0” na stronach rządowych pojawiła się informacja, że przedmiotowa ustawa, w zakresie zwolnienia z opłacania składek ZUS za trzy miesiące (marzec, kwiecień, maj) przez samozatrudnionych przedsiębiorców (co ma istotne znaczenie także dla wspólników m.in. spółki cywilnej) znosi również warunek osiągnięcia przez przedsiębiorców przychodu poniżej 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału (obecnie jest to kwota 15.595,74 zł). Informację o zniesieniu limitu podały nie tylko strony rządowe, ale i PAP (Państwowa Agencja Prasowa) a w ślad za nimi zrobiły to największe serwisy informacyjne. Niestety, choć podobno miało tak się stać i nawet przedstawiciele ministerstw pozostawali w błędnym przekonaniu, że tak się stało – limit przychodów w ostatecznej wersji tarczy antykryzysowej 2.0. pozostaje bez zmian. Przedsiębiorcy chcący uzyskać wsparcie w zakresie składek ZUS nadal muszą spełnić podstawowy warunek jakim jest osiągnięcie przychodu w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku w kwocie nieprzekraczającej 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału (limit 15.681 zł w pierwszym miesiącu, za który wnioskowane będzie zwolnienie z ZUS). Zniesienie limitu 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału dotyczy wyłącznie świadczenia postojowego (o czym piszę w pkt II wyżej).
Fala błędnych informacji w mediach dotyczące zniesienia limitu wysokości przychodów uprawniających do uzyskania zwolnienia z ZUS samozatrudnionych, powstała wskutek wypowiedzi Łukasza Schreibera, szefa Komitetu Stałego Rady Ministrów. W środę przed posiedzeniem Senatu na konferencji prasowej zapowiedziano, że jedną z wniesionych poprawek jest całkowite usunięcie limitu przychodów zwolnienia ze składek ZUS dla jednoosobowych działalności. Jak stwierdził Schreiber: ,, Otóż likwidujemy te 15.600, a więc obejmiemy wszystkich, którzy prowadzą własną jednoosobową działalność gospodarczą, którzy mogą mieć ten przychód więcej niż 15.600”.
Prawdopodobnie przyczyną rozminięcia się intencji rządu i ustawodawcy z rzeczywistą treścią ustawy było tempo procedury legislacyjnej oraz obszerność jej regulacji. W naszej ocenie – można będzie spodziewać się dalszych działań legislacyjnych zmierzających do realizacji zamierzenia, jakim jest zniesienie limitu przychodu dla samozatrudnionych ubiegających się o zwolnienie ze składek ZUS. Szczególnie, że jak wynika z treści umieszczanych na rządowych stronach internetowych – np. stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – powód dlaczego limit przychodu w zwolnieniu z ZUS samozatrudnionych jest nietrafiony i dyskryminujący pewne branże – znany jest rządowi i ustawodawcy. Jak można wyczytać ze strony Ministerstwa RPiPS: ” wielu przedsiębiorców osiąga przychody powyżej tej kwoty przy jednoczesnych bardzo wysokich kosztach uzyskania przychodów. Bardzo często są to koszty stałe niezależne od osiąganych przychodów i obrotów, które zostały znacznie ograniczone w związku z epidemią koronawirusa. Dotyczy to szczególnie branż o niskiej marży takich jak handel czy drobne usługi. Mają oni zdecydowanie odmienną sytuację niż osoby wykonujące umowy cywilnoprawne, dla których koszty uzyskania przychodu są stałe, a w przypadku umów o dzieło korzystne na poziomie 50 proc. uzyskiwanego przychodu. Dlatego też pułap uzyskanego przychodu w przypadku umów cywilnoprawnych pozostawałby bez zmian, czyli poniżej 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.”.
Jak tylko dokonane zostaną jakieś zmiany w powyżej opisanej kwestii – będziemy Państwa na niezwłocznie o tym informować.
Przypominamy, że informacje w powyższym zakresie będą na bieżąco umieszczane na aktualizowanej stronie internetowej Cechu.
W tej trudnej sytuacji, aktualność zachowuje nasz poprzedni apel o zachowanie spokoju. Jest czas na zapoznanie się z nowymi regulacjami i wdrożenie koniecznych działań w Państwa firmach. Z dnia na dzień będą pojawiały się kolejne informacje i wyjaśnienia dotyczące nowych regulacji prawnych, co ułatwi poruszanie się w przepisach oraz usprawni możliwości korzystania ze środków pomocowych.